5.1 jirim dalam alam

Jirim

Jirim boleh didefinisikan sebagai semua benda yang mempunyai jisim dan memenuhi ruang.

Semua benda hidup termasuklah manusia, tumbuhan dan haiwan dikelaskan sebagai jirim. 

Benda bukan hidup seperti air, tanah, batu dan udara juga ialah jirim.

Hampir semua benda hidup dan benda bukan hidup dalam alam ini merupakan jirim.

Sifat Fizik Jirim

Sifat fizik ialah kualiti yang dapat dikenal pasti dengan menggunakan lima deria manusia atau menggunakan alat pengukur

1. Cecair yang berbeza mempunyai takat didih yang berbeza. Takat didih air ialah 100°C.

2. Gula boleh melarut dalam air kopi.

3. Pemegang periuk diperbuat daripada bahan penebat haba seperti plastik.

4. Periuk diperbuat daripada bahan konduktor haba seperti logam.

5. Takat lebur ais ialah suhu tetap ketika ais berubah menjadi cecair pada tekanan yang tertentu. 

Sifat Kimia Jirim

Sifat kimia suatu bahan menunjukkan tindak balas sesuatu bahan itu berubah menjadi bahan yang berbeza

Pengaratan berlaku kepada besi apabila terdedah kepada air dan udara.

Petrol merupakan jirim yang mudah terbakar.

Kita dapat mengelaskan pelbagai jenis bahan berdasarkan ciri-ciri yang berikut: 

Ketumpatan 

Ketumpatan sesuatu bahan ialah jisim per unit isi padu bahan tersebut. Ketumpatan menentukan kebolehan sesuatu bahan untuk terapung dan tenggelam. Bahan yang kurang tumpat akan terapung manakala bahan yang lebih tumpat akan tenggelam. Sebagai contoh, minyak kurang tumpat daripada air. Oleh itu, minyak akan terapung di permukaan air.

Takat Lebur dan Takat Didih 

Takat lebur ialah suhu apabila keadaan pepejal bertukar menjadi cecair. Takat didih pula ialah suhu apabila keadaan cecair berubah menjadi gas

Besi melebur pada suhu 1536°C 

Ais melebur pada 0°C 

Air mendidih pada 100°C

Keterlarutan 

Keterlarutan ialah kebolehan sesuatu bahan untuk melarut di dalam pelarut dan membentuk larutan. Keterlarutan sesuatu bahan bergantung pada ciri-ciri fizik dan kimia bahan larut dan pelarut.

Sebagai contoh, kita melarutkan gula (bahan larut) di dalam air kopi (pelarut) untuk diminum.